🔍 Open Banking

Wat is het en hoe werkt het?

OPEN BANKING

Nick Aldewereld

3/31/20252 min read

black leather bifold wallet on white table
black leather bifold wallet on white table

Wat is Open Banking?

Open Banking is een financieel systeem waarbij banken verplicht zijn om derde partijen toegang te geven tot bankgegevens van klanten via veilige API’s (Application Programming Interfaces). Dit gebeurt alleen met expliciete toestemming van de klant. Open Banking is een gevolg van de Europese richtlijn PSD2 (Payment Services Directive 2) en heeft als doel de concurrentie en innovatie in de financiële sector te bevorderen.

Hoe werkt Open Banking?

Traditioneel waren banken de enige partijen met toegang tot betaalgegevens van hun klanten. Open Banking verandert dit door gereguleerde derde partijen – zoals fintechbedrijven en betaalproviders – toegang te geven tot deze gegevens en betaalinfrastructuur.

Dit gebeurt via twee hoofdfunctionaliteiten:

  1. Accountinformatie (AIS - Account Information Services)
    👉 Klanten kunnen derden toestemming geven om hun transactiegegevens in te zien voor bijvoorbeeld budgetbeheer, kredietanalyses of boekhoudintegratie.

  2. Betaalinitiaties (PIS - Payment Initiation Services)
    👉 Bedrijven kunnen betalingen direct van een bankrekening uitvoeren zonder gebruik te maken van traditionele kaartnetwerken.

Welke wetgeving regelt Open Banking?

Open Banking is grotendeels geïntroduceerd door de PSD2-richtlijn die sinds 2019 in de Europese Unie van kracht is.
Belangrijke punten van PSD2 die Open Banking mogelijk maken:
Toegang tot bankgegevens: Banken moeten derden toegang geven via API’s.
Sterke klantauthenticatie (SCA - Strong Customer Authentication): Tweestapsverificatie voor veilige transacties.
Concurrentiebevordering: Banken mogen toegang niet weigeren als een derde partij gereguleerd is.

In Nederland wordt Open Banking gereguleerd door De Nederlandsche Bank (DNB) en de Autoriteit Persoonsgegevens (AP), die toezien op naleving van PSD2 en privacyregels zoals de AVG (Algemene Verordening Gegevensbescherming).

Wie kan gebruik maken van Open Banking?

Open Banking is beschikbaar voor verschillende partijen, waaronder:

🏦 Banken – Moeten API’s beschikbaar stellen voor toegang tot klantgegevens en betaalinitiatie.
💳 Betaaldienstverleners (PSPs) – Kunnen Open Banking gebruiken om snellere en goedkopere betalingen aan te bieden.
📊 Fintechbedrijven – Ontwikkelen apps en diensten op basis van bankgegevens, zoals budgetbeheer en boekhoudintegraties.
👩‍💼 Ondernemers – Kunnen gebruik maken van directe bankbetalingen zonder tussenkomst van creditcards.
🛒 Webshops & E-commerce – Accepteren Open Banking-betalingen als een alternatief voor traditionele betaalmethoden.

Voordelen van Open Banking

🔹 Meer controle voor consumenten

✅ Klanten kiezen zelf wie hun financiële data mag gebruiken.
✅ Transparanter overzicht van financiële diensten.

🔹 Efficiëntere betalingen

✅ Directe betalingen zonder tussenkomst van creditcardnetwerken.
✅ Minder afhankelijkheid van traditionele banken en PSP’s.

🔹 Meer concurrentie & innovatie

✅ Banken en fintechs ontwikkelen nieuwe betaal- en financiële producten.
✅ Lagere kosten door concurrerende diensten en efficiëntere transacties.

Is Open Banking veilig?

Ja, Open Banking werkt onder strikte veiligheidsnormen en regelgeving: 🔐 Sterke klantauthenticatie (SCA) – Verplichte tweestapsverificatie voor extra beveiliging.
🔐 PSD2-licenties – Alleen goedgekeurde en gereguleerde partijen mogen toegang krijgen tot bankgegevens.
🔐 AVG-conform gegevensgebruik – Klantgegevens mogen niet zonder toestemming worden verwerkt of gedeeld.

De toekomst van Open Banking

Open Banking blijft zich ontwikkelen en zal de komende jaren verder geïntegreerd worden in: 📲 Realtime betalingen en SEPA Instant Payments
💡 Nieuwe financiële diensten zoals AI-gebaseerd budgetbeheer
🔗 Embedded finance – betalingen en leningen direct geïntegreerd in platforms

Met de groei van Open Finance, een uitbreiding van Open Banking, krijgen consumenten en bedrijven nog meer controle over hun financiële gegevens.